CHÌA KHOÁ BÀI ĐỌC LỜI CHÚA
CHÚA NHẬT CHÚA BA NGÔI, 04-6-2023
֎
THIÊN CHÚA DUY NHẤT, VỚI NHIỀU KHUÔN MẶT
Tên gọi và phẩm tính của Thiên Chúa thật đa dạng. Thiên Chúa, là duy nhất, nhưng rất phong phú không thể gói gọn trong một danh xưng duy nhất. Đức tin của chúng ta táo bạo diễn tả sự phong phú của mầu nhiệm khôn tả trao đổi và hiệp thông, khi nói về một Thiên Chúa là Cha, Con và Thánh Thần.
Bài đọc I : Xh 34, 4b-6. 8-9
Sau giai đoạn đáng trách là việc dân Israel đúc tượng con bê bằng vàng, Môsê nhận lệnh Chúa leo lên núi Sinai lần thứ hai. Cuộc gặp gỡ lần thứ hai trên đỉnh núi này kém ngoạn mục hơn lần thứ nhất: không có lửa cháy hay động đất. Duy chỉ có mây, yếu tố bảo vệ mầu nhiệm về một Thiên Chúa mà Môsê sẽ chỉ nhìn thấy đằng lưng. Tuy nhiên, Thiên Chúa không ngần ngại nói về chính mình: “Ngài xưng danh Ngài là: […] Đức Chúa, Thiên Chúa nhân hậu và từ bi, hay nén giận, giàu nhân nghĩa và thành tín”. Giờ đây, Môsê biết chắc chắn rằng Thiên Chúa được xác định trước hết và trên hết là sự kiên nhẫn, lòng thương xót và tình yêu vô biên của Ngài.
Đáp ca : Đn 3, 52-56
Phụng vụ đã chọn năm câu đầu tiên của một bài thánh ca bao gồm ba mươi chín câu. Sự toàn vẹn của bài thánh ca mời gọi toàn thể Tạo vật và cộng đoàn tín hữu hãy hết lời ngợi khen Thiên Chúa. Trong năm câu đầu tiên này, chúng được phân biệt nhờ tính chất trực tiếp của công thức: “Lạy Chúa, chúc tụng Ngài…” Chính Thiên Chúa, với các phẩm tính đa dạng của Ngài, là trung tâm của lời ca tụng. Nhiều thánh thi hoặc thánh ca của Tân Ước sẽ lấy lại công thức này, và công thức này hoàn toàn thích hợp cho ngày lễ hôm nay.
Bài đọc II : 2 Cr 13, 11-13
Cũng như các Kitô hữu đầu tiên, Phaolô chia sẻ đức tin vào một Thiên Chúa duy nhất. Nhưng công thức chào hỏi của Phaolô giới thiệu một điều mới lạ lớn lao : “Nguyện xin ân sủng của Chúa Giêsu Kitô, tình yêu của Thiên Chúa và sự hiệp thông của Chúa Thánh Thần ở cùng tất cả anh chị em”. Dĩ nhiên, Phaolô gắn bó với đức tin vào một Thiên Chúa, là Con, Cha và Thánh Thần. Công thức có tính mặc khải: chính Chúa Giêsu Kitô được nhắc đến trước tiên, vì Ngài là Đấng mạc khải đích thực về Chúa Cha và Chúa Thánh Thần. Dù sao, Ba Ngôi không cạnh tranh, mà là hiệp thông.
Tin Mừng : Ga 3, 16-18
Lạ lùng là không thấy trong đoạn trích này bất kỳ công thức Ba Ngôi nào. Chỉ có “Thiên Chúa” và “Con Một” của Ngài được nói tới ; lại nữa, Thiên Chúa không được trình bày ở đây dưới danh hiệu “Cha”, vốn rất thường gặp nơi Gioan. Tuy nhiên, đây là một trong những bản văn nổi bật nhất trong Tân Ước nói về mầu nhiệm vĩ đại là sự nhập thể và ý nghĩa của nó đối với thế gian. Thật vậy, chúng ta biết rằng việc nhập thể là kết quả của tình yêu bao la của Thiên Chúa dành cho thế gian và rằng sứ mệnh của Chúa Con không phải là “lên án” mà là “cứu độ” thế gian. Còn Thánh Thần thì sao ? Nói đúng ra, Thánh Thần không hề ở xa, vì Chúa Giêsu và Ni-cô-đê-mô đã chủ yếu nói về Thánh Thần trong những câu trước đoạn trích này.
Lm. Gb. Nguyễn Đăng Tuệ, chuyển ngữ