Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), giáo sư phụng vụ và thần học Bí tích, Giám đốc Viện Sacerdos tại Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Câu hỏi của con liên quan đến phương thức cho các nam nữ tu sĩ Rước lễ dưới hai hình. Linh mục cầm Mình Thánh, đưa cho một tu sĩ nam hoặc nữ, và nói: “Mình Máu Thánh Chúa Kitô”, tu sĩ này cầm Mình Thánh trong tay, nhúng vào Máu Thánh rồi Rước lễ. Hoặc linh mục cầm Mình Thánh, nhúng vào Máu Thánh, đưa lên lưỡi tu sĩ, và nói: “Mình Máu Thánh Chúa Kitô”. Thưa cha, cách nào là đúng? – S. K., Vijayawada, Andhra Pradesh, Ấn Độ.
Đáp: Về cơ bản, hình thức thứ hai là chính xác mặc dù với một số biến thể có thể được.
Hình thức đầu tiên là về cơ bản bị cấm, vì nó sẽ tạo thành một phương thức tự Rước lễ. Trong Thánh lễ, mọi người, ngoại trừ các vị đồng tế, phải luôn luôn Rước lễ qua một thừa tác viên. Trong trường hợp Rước lễ ngoài Thánh lễ do không có linh mục, các thừa tác viên sẽ cho tín hữu Rước lễ sau khi mình đã tự Rước lễ.
Đối với hình thức đầu tiên được trình bày bởi bạn đọc này, Thánh Bộ Phượng Tự đã chính thức trả lời cho một câu hỏi vào năm 2002. Xin mời đọc:
“Trong việc cho Rước lễ dưới hai hình, liệu tín hữu Chúa Kitô được phép lên Rước lễ, bằng cách cầm Mình Thánh đã được trao vào tay, và nhúng một phần vào Chén thánh do một linh mục hoặc phó tế cầm, rồi đưa vào miệng mình không?
“Đáp: Không được.
“Quy Chế Tổng Quát Sách lễ Rôma, ấn bản mẫu thứ ba, khẳng định cách rõ ràng: ‘Sau đó vị tư tế cầm Đĩa thánh hay Bình thánh, tiến đến chỗ những người rước lễ thông thường đi lên theo hàng. Không cho phép chính tín hữu tự mình cầm lấy Bánh thánh và Chén thánh, càng không được chuyền cho nhau. Các tín hữu rước lễ quỳ hay đứng tùy theo quy định của Hội Ðồng Giám Mục. Nếu đứng, họ nên tỏ một cử chỉ tôn kính, theo như luật định, trước khi nhận Mình Máu Thánh’ (số 160); và được thêm vào đó một điều liên quan đến trường hợp này: ‘Nếu rước Chén thánh bằng cách chấm, người rước cầm đĩa dưới miệng, tiến đến vị tư tế cầm Chén thánh và bên cạnh ngài có thừa tác viên cầm Bình Mình Thánh. Vị tư tế lấy Bánh thánh, nhúng một phần vào Chén, rồi vừa đưa cho vừa nói: “Mình và Máu Chúa Kitô”, người rước nhận lấy bằng miệng, rồi lui gót’ (số 287) (Bản dịch Việt ngữ của Linh mục Phanxicô Xavier Nguyễn Chí Cần, Giáo phận Nha Trang.)
“Hơn nữa, việc thực hành mà theo đó tín hữu nhận trên tay Mình Thánh đã được nhúng vào Máu Thánh Châu Báu Chúa Kitô bị xem là sự lạm dụng. (Notitiae 38 (2002) 490)”.
Tôi nghĩ rằng điều đó là đủ rõ ràng, nhưng chủ đề đã được nhắc lại một lần nữa trong Huấn thị năm 2004 Redemptionis sacramentum (Bí tích Cứu Độ), với các chi tiết rõ hơn như sau:
“103. Quy tắc Sách Lễ Rôma chấp nhận nguyên tắc theo đó, khi cho rước lễ dưới hai hình, “có thể rước Máu Chúa Kitô hoặc bằng cách uống trực tiếp với chén thánh, hoặc bằng cách chấm Mình Thánh vào Máu Thánh, hoặc dùng ống hút hay một cái muỗng”. Khi cho giáo dân rước lễ, các Giám Mục có thể loại trừ cách cho rước lễ với ống hút hoặc cái muỗng, trong những nơi không có thói quen này, nhưng duy trì luôn cách cho rước lễ bằng cách chấm. Tuy nhiên, trong trường hợp sau này, phải dùng những bánh lễ không được quá mỏng, cũng không quá nhỏ, và người rước lễ phải nhận Thánh Thể do vị linh mục trao trực tiếp vào miệng.
“104. Không cho phép người rước lễ tự chấm Mình Thánh vào Chén thánh, cũng không được nhận trên tay Mình Thánh đã được chấm vào Máu Thánh Chúa Kitô. Cũng thế, Bánh thánh dành để rước lễ bằng cách chấm, phải được làm bằng một chất thành sự và được truyền phép; vậy, tuyệt đối cấm dùng bánh không có truyền phép hoặc làm với một chất khác (Bản dịch Việt Ngữ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.)
Bởi vì hình thức thứ nhất được mô tả bởi bạn đọc của chúng tôi không được chấp nhận, chúng ta chỉ còn lại hình thức thứ hai. Tuy nhiên, ngoại trừ trong các nhà nguyện rất nhỏ, việc linh mục cho Rước lễ dưới cả hai hình là không thực tế, vì ngài không thể cầm Chén thánh và Bình thánh cùng một lúc. Điều này có nghĩa là ngài thường phải để Bình thánh trên bàn thờ, và cầm Chén thánh trong tay, mặc dù ở một số nơi có Bình thánh đặc biệt, vốn kết hợp một Chén thánh nhỏ trong đó, và được thiết kế đặc biệt cho việc chấm Mình Thánh.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, nghi thức Rước lễ dưới hai hình ngụ ý sự hiện diện của hai thừa tác viên, linh mục và một thừa tác viên cầm Chén thánh. Nếu có một phó tế và chỉ có một điểm cho Rước lễ, thầy thường sẽ đảm nhận chức thừa tác viên cầm Chén thánh.
Trong trường hợp bạn đọc trên nói về một cộng đoàn tu sĩ và chỉ có một linh mục, có thể xin phép Giám mục để một hoặc hai tu sĩ của cộng đoàn này có thể được chỉ định làm thừa tác viên ngoại thường cho Rước lễ, để họ có thể đảm nhận chức thừa tác viên cầm Chén thánh.
Nếu sự cho phép này được ban cấp, thì việc Rước lễ dưới hai hình có thể được thực hiện bằng việc chấm Bánh, với lời của linh mục: “Mình Máu Thánh Chúa Kitô”, hoặc bằng cách uống trực tiếp từ Chén thánh, sau khi linh mục trao Bánh và thừa tác viên ngoại thường trao Chén thánh, mỗi vị đưa Bánh Thánh và Máu Thánh riêng.
Sau khi tôi trả lời ngày 24-9-2019 về vị trí nhà tạm trong một giáo phận Canada, một bạn đọc đã chỉ ra một nguồn mà tôi chưa biết. Bạn ấy viết: “Bởi vì người đưa ra câu hỏi dường như ở Canada, có thể là hữu ích khi tham khảo tài liệu “Our Place of Worship” (Nơi thờ phượng của chúng ta) được công bố bởi Hội Đồng Giám Mục Canada.
Đây là một cuốn sách nhỏ với 87 trang được xuất bản năm 1999.
Theo như tôi đã có thể xác định, mặc dù được ban hành dưới sự bảo trợ của Hội Đồng Giám Mục Canada, nó dường như là tác phẩm của hai tác giả đủ tư cách, và không rõ liệu nó đã được thảo luận hoặc bỏ phiếu bởi toàn bộ Hội Đồng Giám Mục không, hay được phê chuẩn bởi một trong các Ủy ban của Hội Đồng Giám Mục này. Bởi vì lĩnh vực này là chủ yếu thuộc thẩm quyền của Tòa thánh và Giám Mục địa phương, chứ không phải là Hội Đồng Giám Mục, tập sách có thể chứa các đề xuất có giá trị nhưng không ràng buộc về mặt pháp lý.
Điều tương tự cũng có thể được nói cho Bản hướng dẫn của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ “Built of Living Stones, Được dựng xây từ các viên đá sống động”, mặc dù tài liệu này là mới hơn một chút (năm 2003), và là kết quả của nhiều năm tranh luận giữa các Giám mục. Bản thân các Giám mục ưa thích công thức ‘hướng dẫn’, do tính chất của chủ đề, và bởi vì một tài liệu có tính ràng buộc về mặt pháp lý có thể đòi hỏi một quy trình phê duyệt của Tòa Thánh nữa. (Zenit.org 8-10-2019)
Nguyễn Trọng Đa
TIN BÀI KHÁC