Bí mật tông tòa và Ấn tín tòa giải tội
Ngày 17/12/2019, Tòa Thánh công bố 2 Phúc chiếu (Rescriptum) của Đức thánh cha Phanxicô:
– Phúc chiếu thứ nhất do Đức hồng y Quốc vụ khanh Tòa Thánh Pietro Parolin và Đức hồng y Luis Francisco Ladaria Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin ký ngày 3/12/2019 cho biết Đức thánh cha đã quyết định đưa ra các sửa đổi đối với văn kiện“Normae de gravioribus delictis” (Chuẩn mực về các tội phạm nghiêm trọng) dành quyền phán quyết cho Bộ Giáo lý Đức tin, theo Tự sắc “Sacramentorum Sanctitatis Tutela” của Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II (ban hành ngày 30/4/2001), được sửa đổi bởi Phúc chiếu 2/5/2010 với chữ ký của Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin khi ấy là Đức hồng y William Levada;
– Phúc chiếu thứ hai được Đức hồng y Quốc vụ khanh Tòa Thánh Pietro Parolin ký ngày 6/12/2019, cho biết Đức thánh cha Phanxicô đã quyết định ban hành Chỉ thị “Về Bảo mật trong tiến trình pháp lý”, trong đó Đức thánh cha hủy bỏ bí mật tông tòa liên quan tới các vụ bạo hành tình dục và ấu dâm.
*****
Để hiểu rõ quyết định của Đức thánh cha, chúng ta cần phân biệt bí mật tông tòa và ấn tín tòa giải tội.
- Theo Tự sắc “Các con là ánh sáng thế gian” được ĐTC Phanxicô ban hành ngày 7/5/2019, thuộc diện bí mật tông tòa là những tài liệu được lưu trữ trong văn khố mật của Tòa Thánh có liên quan tới các vụ tố cáo, các vụ xử án và các quyết định liên quan tới các trường hợp bạo hành tình dục hay lạm dụng quyền bính, các trường hợp lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên hay các người dễ bị tổn thương, các phim ảnh ấu dâm, các trường hợp không bị tố cáo và các vụ bao che các kẻ lạm dụng từ phía các Giám Mục và Bề trên tổng quyền các dòng tu (x. Thư của ĐHY Pietro Parolin ký ngày 4 tháng 12 năm 2019; Thư của ĐHY Pietro Parolin và ĐHY Ladaria công bố năm 2001 và tu chính năm 2010). Với quyết định hủy bỏ bí mật tông tòa của ĐTC, các cơ quan pháp luật sẽ có thể tiếp cận hoặc tham khảo các chứng cứ thu thập được trong quá trình điều tra theo giáo luật của các cơ quan của Giáo Hội.
- Còn ấn tín tòa giải tội là những gì hối nhân xưng thú với cha giải tội nơi tòa giải tội. Đây là điều bất khả xâm phạm và tuyệt đối cấm cha giải tội tiết lộ hối nhân bằng lối nói hay bằng cách nào khác và vì bất cứ lý do gì. Buộc cả các thông dịch viên và tất cả mọi người đã biết được tội bằng bất cứ cách nào do việc thú tội của hối nhân, cũng đều buộc giữ bí mật (x. Gl điều 983). Bị phạt vạ tuyệt thông tiền kết dành cho Tòa Thánh, linh mục nào trực tiếp vi phạm ấn tòa giải tội (x. Gl điều 1388, 1).
- ĐTC Phanxicô xác định ấn tín tòa giải tội vẫn là điều tuyệt đối, bất khả xâm phạm và hoàn toàn không bị chi phối bởi Tự sắc “Các con là ánh sáng thế gian” được Đức Thánh Cha Phanxicô ban hành ngày 7 tháng 5 năm 2019, nghĩa là các linh mục không được phép tiết lộ tội phạm và tội nhân cho các cơ quan pháp luật của chính quyền vì đây là lỗi ấn tòa giải tội.
Đức Giám mục Tôma Nguyễn Văn Trâm